Birding

Een Swarovski verrekijker uitproberen tijdens een vogelexcursie? Dat kan!
In samenwerking met professioneel vogelaar Olaf Klaassen kunt u tijdens een vogelexcursie hiervan gebruik maken. Kijk voor het aanbod op Kieken met Olaf.

Vogelaar Olaf Klaassen laat u tijdens een vogelexursie iets bijzonders beleven.

WAAROM IS DE ENE VERREKIJKER WEL EN DE ANDERE GEEN VOGELKIJKER.

Aan verrekijkers voor “vogelen” worden striktere eisen gesteld dan aan verrekijkers die voor andere doeleinden worden gebezigd.

Dit wordt telkenmale duidelijk als een groep vogelaars met verrekijkers van diverse pluimage hetzelfde vogeltje tegen de bruinkleurige schors trachten te ontwaren. Diegenen die zich voorzien hebben van goede optiek hoor je niet en diegenen die inferieure optiek bij zich hebben hoor je elke keer weer vertwijfeld binnensmonds: “waar…. waar?” mompelen.

Dit zich overal herhalende ritueel wordt door een aantal factoren veroorzaakt.

Het waarnemen valt bij vogelaars vaak onder, voor optiek, veeleisende omstandigheden.
Te denken valt bijvoorbeeld aan een solitair staande boom in het duingebied waar zich tegen de stam het begeerde object bevindt. De overwegend felblauwe achtergrond (de atmosfeer) die wordt doorbroken door de bruine stam met een grillig gevormde bast en waar tegen zich een foeragerend boomklevertje heeft gevestigd levert alleen een haarscherp contrastrijk beeld op als de lenzen geen slijpfouten vertonen, van de betere glassoorten zijn gemaakt, de coatings optimaal zijn voor de betreffende kleuren en het lenzenstelsel optimaal is gejusteerd.

SLIJPFOUTEN.
Bij Swarovski wordt elk onderdeel van het betreffende stuk optiek in eigen huis gemaakt en bewerkt, teneinde hun hoogstaande kwaliteitsnorm te kunnen waarborgen.

Het moge uiteraard duidelijk zijn dat het benodigde magnesium voor de behuizing en het optische glas gekocht wordt van externe leveranciers, maar dat de bewerking er van volledig onder eigen beheer gebeurt.
Lenzen komen binnen als blanks. Dat zijn ruw voorgevormde lenzen die door Swarovski worden geslepen en gepolijst tot de benodigde lenzen. Dit slijpen gebeurt seriematig. Hierna wordt elke lens onderworpen aan een aantal criteria. Voldoet een lens niet aan één van deze criteria dan wordt hij niet in produktie genomen.
Bij een verrekijker van een sub-merk (de drie A-merken zijn Swarovski, Leica en Zeiss en daar gelden deze normen) worden de lenzen volgens gelijksoortige wijze vervaardigt maar worden zij vervolgens geclassificeerd. Ten eerste moet opgemerkt worden dat deze lenzen slijpfouten vertonen (de norm ligt lager, maar de prijzen zijn er ook naar) maar de lenzen worden naar het aantal slijpfouten geclassificeerd. Bij de goedkopere modellen van een bepaald merk hebben deze lenzen, naast dat de lenzen gemaakt zijn van glas met een lagere lichttransmissie, meer slijpfouten dan die van de duurdere modellen.
Lensfouten komen vooral aan het licht onder onderstaand voorbeeld.
Het vederdek van het bruinkleurige boomklevertje gaat volledig op in de boomschors en alleen een foutloze lens levert een haarscherp beeld op. Valt het brandpunt van de slijpfout net op een gedeelte van het boomklevertje dan vloeit de vorm over in die van de schors en hoor je overal om je heen die vertwijfelde vraag: “waar, waar?” en even later als het vogeltje weg vliegt: “Oh…, daar!”.

OPTISCH GLAS.
Het optische glas, dat in ongeveer 120 verschillende soorten voorkomt, bepaalt samen met de aangebracht coatings de lichttransmissie.

Trachtend onder een bladerdek, in een boomrijke omgeving en dan ook nog in de vroege ochtenduren, dat ene nest te doorgronden of dat ene uitstekende deel nu een tak of de staart van de bewuste vogel is, vereist hoogwaardig glas.
Hetzelfde geldt voor het Zeearendnest langs de fjordrand in Noorwegen. De takken waar het nest van is gebouwd vervagen in de latere uren en lossen op tegen de grauwe achtergrond.

COATINGS.
Licht reflecteert tegen glas. Als u langs een winkelruit loopt ziet u uw silhouet oftewel uw reflectie. Wat u niet ziet is dat deze reflectie ook plaats vindt aan de andere zijde van het glas.

Weerkaatsing vindt dus plaats bij het binnentreden van glas, maar evenzeer bij het uittreden.
Verlies aan licht in een verrekijker door bovengenoemde reflectie bedraagt al snel een 30%.
Coatings verminderen deze reflectie aanzienlijk. Licht dat door glas gaat wordt ontleedt in de 7 kleuren van de regenboog en elke kleur heeft zijn specifieke golflengte. Zo heeft de kleur rood een golflengte van 760 nanometer en blauw die van 400 nanometer. Onderzoek heeft uitgewezen dat als de dikte van de op de lens aangebrachte coating een kwart bedraagt van de betreffende golflengte van deze kleur, dit de weerkaatsing nagenoeg volledig opheft.
Een goedkope verrekijker zal weliswaar multi-coated zijn maar slechts voor een drie-tal kleuren en laten sommige vogels nu net vaak alle kleuren van de regenboog hebben.
Wil ik dus alle kleuren voor nagenoeg 100% in hun kleurechtheid kunnen waarnemen (in plaats van vier kleuren in 80% kleurechtheid) dan zal ik naar een verrekijker moeten die is gecoated voor alle kleuren van het optisch venster (de kleuren van de regenboog).

Een goedkope jachtkijker is voor twee kleuren gecoated (groen en bruin) omdat het meestal een bruin beestje betreft tegen een groene achtergrond.
Een goedkope maritieme verrekijker is om dezelfde reden gecoated voor de kleuren blauw en oranje.
U voelt ‘m al!
Wilt u het “Waar…waar?”, fenomeen voorkomen, zult u naar een A-merk (in dit geval lees: Swarovski) verrekijker moeten, aangezien deze voor alle kleuren optimaal zijn gecoated.

BOOGSECONDE.


Bijgaande foto’s illustreren een goed en een stukken minder goed uitgelijnd prismablok. Bij Swarovski ligt de norm van de hoek van het prismablok op minder dan één boogseconde.

Wat is dit nu in het Nederlands?
Een prismablok is nodig om het beeld in de verrekijker alzijdig (dus boven naar onder en links naar recht) te keren en met een Dakkant prisma gebeurt dit door het beeld via zes opeenvolgende spiegelvlakken te reflecteren. Zou de hoek niet optimaal zijn dan wordt het beeld van het eerste spiegelvlak naar het tweede vlak maar gedeeltelijk overgebracht. Het is alsof u voor een scheefstaande spiegel staat. U mist een stukje van uw beeld. Dit maal factor 6 geeft een onrustig beeld. Dit is de reden van de klacht die vele mensen hebben over hun verrekijker: “hij kijkt zo onrustig!”.
Is het blok wel goed uitgelijnd dan geeft diezelfde verrekijker een veel stabieler beeld en helderder beeld.
Minder als een boogseconde mag u als volgt uitleggen: U tekent een 90 graden hoek en de horizontale (verticale mag ook) lijn kunt u 100 meter doortrekken en dan mag hij minder als één millimeter afwijken van de exacte horizontale (of verticale) lijn.

VERGROTINGSFACTOR
Aangezien vogels hoofdzakelijk overdag gespot worden is een echte schemerkijker (8×56) overbodig en zal een 10×42 ook voldoen.

Daar waar de vogelaar het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje (bijvoorbeeld een streepje bij het oog) wil ontwaren biedt een 10x vergroting meer uitkomst dan een 8x.
Een 10x vergroting zal echter ook elke beweging 10x versterken. De 8x biedt dus een rustiger beeld. Daar waar de vogelaar van zichzelf niet trillingsarm is (nog afgezien van de gevolgen van de adrenaline bij het spotten van dat ene….) is een 10x misschien niet zo’n beste keuze.

Het voordeel van de Swarovski EL Swarovision lijn is, dat deze volledig in duimbalans liggen. Dit wil zoveel zeggen, dat de verrekijker volledig in balans ligt in uw hand en dus niet, zoals bij de andere merken, naar voren of naar achteren wil vallen, waardoor u onbewust uw onderarmspieren moet aanspannen (met spierspanning en dus trilling ten gevolge) om de kijker stil te houden.

MODELKEUZE:
Ten opzichte van de EL Swarovision (het EL model met de volledige randscherpte, dus uitgerust met de Smythe Barlow field flattener lenzen) heeft de NL PURE lijn een volledige duimbalans. Dit wil zeggen dat de kijker volledig in balans in/op uw hand ligt en niet topzwaar is waardoor u onbewust uw onderarmspieren aanspant met trilling tot gevolg.

De NL PURE mist de dubbele brug functie van de EL, waardoor het balans van de kijker naar het oculair toe schuift. Het Schmidt/Pechan dakkant prisma is 45 graden gedraaid in de behuizing waardoor deze een ovale vormgeving kon krijgen die perfect in de handpalm past. Bij de introductie van de NL PURE veranderde Swarovski het dichtbij bereik van de EL 42 Swarovision naar 3.2 meter en verlaagde de prijs met een kleine 600,00 euro.

Beide modellen (NL en EL) vormen de top van het Swarovski leveringsgamma. De NL biedt voor een meerprijs vanaf 350,00 euro een grotere beeldbreedte, een hoger dichtbij bereik, een perfecte balans  en een 3% hogere lichttransmissie. Dit model is te leveren in een 8 en 10×32 en een 8, 10 en 12x 42 uitvoering. De EL Swarovision is leverbaar in een 8.5 en 10×42 uitvoering en in een 10 en 12×50 uitvoering.

Het Oostenrijkse optiek bedrijf KAHLES is sinds 1975 eigendom van Swarovski. De bekende SLC 8 en 10×42 lijn wordt nu geproduceerd onder de Kahles vlag, waar dezelfde kijker in 56mm uitvoering wordt geproduceerd onder de Swarovski vlag. Ook de SLC 42 lijn heeft een dichtbij bereik van 3.2 meter, net zoals zijn EL 42 zusje/broertje. Het verschil tussen deze twee modellen is de dubbele brug en volledige randscherpte bij de EL versie.

Swarovski NL Pure bij House of Outdoor & Optics

De SLC 15×56 is het enige redelijke alternatief voor een telescoop en veel gebruikt bij de zeevogeltrek tellingen, en in combinatie met de 2x vergrotende booster heeft u een telescoop van 30x vergroting.

14__320x240_booster
Swarovski booster 2x

En uiteraard de telescopen!
ATX/STX modulaire telescopen, zie omschrijving bij producten.

Swarovski telescopen bij dé verrekijkerspecialist House of Outdoor & Optics

Kijk ook op de website van House of Outdoor & Optics voor meer informatie.